วันที่ 9 ก.ค.65 ศ.นพ.มานพ พิทักษ์ภากร หัวหน้าศูนย์วิจัยการแพทย์แม่นยำ คณะ​แพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์ข้อความผ่านทางทวิตเตอร์ manopsi ให้ความรู้เรื่องการติดเชื้อโควิดซ้ำ ความว่า ช่วงนี้ผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นจาก BA.4/5 อย่าแปลกใจเมื่อพบว่าคนรอบตัวเราหลายคนที่ติดหนนี้ไม่ใช่การติดเชื้อครั้งแรก การติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องแปลกนับตั้งแต่ยุค original Omicron ระบาด เพราะเชื้อดื้อภูมิมากอยู่แล้ว สายพันธุ์ใหม่ยิ่งดื้อกว่าอีก

หมอมานพ ระบุอีกว่า การติดเชื้อซ้ำในเมืองไทยมีสถิติเป็นอย่างไรไม่มีใครรู้ เพราะไม่มีการรวบรวมข้อมูล ยิ่งยุคที่ยอดรายงานต่ำกว่าความจริงมากแบบนี้ยิ่งไม่มีทางรู้ข้อมูลจริง ข้อมูลจาก UK พบว่าราว 1/4 ของคนติดเชื้อใหม่เป็นการติดซ้ำ

เหตุสำคัญของการติดเชื้อซ้ำคือ

1. เชื้อสายพันธุ์ใหม่มีการกลายพันธุ์บน spike ที่ต่างจากเดิมมากขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้ภูมิหรือ antibody ที่เกิดจากการติดเชื้อก่อนหน้านี้หรือจากวัคซีนมีผลยับยั้งเชื้อได้น้อยลง

2. เวลาผ่านไประดับภูมิที่เรามีลดลงไปเรื่อย ๆ ทำให้มีโอกาสติดซ้ำได้

นอกจากนี้ผู้ที่ติดเชื้อในยุค Omicron เป็นต้นมา โดยเฉพาะที่ติดหลังได้รับวัคซีนแล้วอาการจะน้อยมาก และมักสร้างภูมิหรือ antibody น้อยมากหรือไม่สร้างเลย

ข้อมูลเก่าพบว่าคนติดเชื้อจะมีภูมิสูงพอที่ป้องกันการติดซ้ำได้ในระยะ 3 เดือน แต่ปัจจุบันไม่เป็นจริง

ในยุคก่อน Omicron อุบัติการณ์ของการติดเชื้อซ้ำพบน้อย ข้อมูลจาก Denmark พบราว 1 ใน 7,400 รายจากการติดตามผู้ป่วยกว่า 4 ล้านคนในช่วงระบาดรอบแรกๆ แต่พอยุค Delta ผู้ติดเชื้อซ้ำเพิ่มขึ้นจากเดิมแต่ยังไม่มากราว 1.2% ของยอดผู้ติดเชื้อใหม่

การติดเชื้อซ้ำในยุค Omicron เพิ่มสูงขึ้นไปในทิศทางเดียวกับการติดเชื้อหลังได้วัคซีนครบ 2 เข็ม (breakthrough infection) เป็นเหตุให้ต้องมีการฉีด booster กันขนานใหญ่ สิ่งสำคัญในรายงานยุค Omicron คือการติดเชื้อซ้ำเกิดเร็วขึ้น สามารถพบได้ 20 วันหลังติดหนก่อน

ข้อมูลข้างต้น เป็นข้อสนับสนุนว่า คำแนะนำที่บอกว่าคนที่ติดเชื้อแล้วต้องรอ 3 เดือนจึงฉีดวัคซีนได้เป็นข้อมูลล้าสมัย การทิ้งระยะแบบนั้นในยุค Omicron และ BA.4/5 ระบาดทำให้คนมีโอกาสติดเชื้อซ้ำก่อนได้วัคซีนเพิ่มขึ้นอีก

แม้การติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องน่ายินดี แต่อย่างน้อยข่าวดีของผู้ติดเชื้อซ้ำคือ โอกาสป่วยหนัก เสียชีวิตลดลงมาก คือโอกาสป่วยหนัก นอน รพ ลดลง ~90% และถ้านอน รพ โอกาสเสียชีวิตลดลง ~60% เทียบกับคนที่ติดครั้งแรก

และต้องย้ำอีกทีว่าการติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องดี โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงสูง เพราะพบว่าผู้ที่ติดเชื้อซ้ำมีโอกาสป่วยหนักหรือเสียชีวิตมากกว่าผู้ติดเชื้อแค่หนเดียวอยู่ดี ดังนั้นการติดเชื้อซ้ำโดยเฉพาะจาก Omicron ไม่ใช่วัคซีนเข็มกระตุ้นธรรมชาติอย่างที่เขาหลอกลวง