ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เผยปัจจัยที่ทำให้แนวโน้มความรุนแรงของ “โควิด-19” ลดลง ชี้คนฉีดวัคซีนไปแล้วอย่างน้อย 2 เข็ม สามารถลดความรุนแรงของเชื้อกลายพันธุ์ตัวใหม่ XBB.1.5 ได้ โดยโพสต์ข้อความว่า โควิด-19 ความรุนแรงของโรคนี้ ล่าสุด ลดระดับลงมาโดยตลอด

โรคโควิด-19 มีแนวโน้มความรุนแรงของโรคลดลงมาโดยตลอด ด้วยปัจจัยหลายอย่างคือ

1. การพัฒนาของไวรัสเพื่อความอยู่รอด ไวรัสพัฒนาตัวเองให้มีความรุนแรงลดลง เพื่อจะได้อยู่กับมนุษย์ เพราะถ้าทำให้เกิดความรุนแรงหรือเสียชีวิตตัวไวรัสเองก็อยู่ไม่ได้ การพัฒนาวัคซีนสมัยก่อนเช่น โปลิโอวัคซีน การทำให้เชื้ออ่อนฤทธิ์ลง จะเอาไวรัสมาเพราะเชื้อไปเรื่อยๆ ผ่านหลายๆ ครั้ง เมื่อนานเข้าไวรัสจะเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมให้อ่อนฤทธิ์ลง แล้วจึงเอามาทำเป็นวัคซีน

เช่นเดียวกันกับเชื้อโควิด-19 เมื่อติดในมนุษย์ผ่านไปเป็นจำนวนรอบมากๆ นานเข้า ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงพันธุกรรมลดความรุนแรงมาโดยตลอด อัตราการเสียชีวิตของทั่วโลกลดลงจาก 3-5% มาเหลืออยู่ที่ประมาณ 1% หรือน้อยกว่าตัวเลขที่รายงานโดยองค์การอนามัยโลก แต่ยอดการเสียชีวิตกับการติดเชื้อขององค์การอนามัยโลกจะพบว่ายอดการติดเชื้อต่ำกว่าความเป็นจริงมาก ดังนั้นอัตราการเสียชีวิตจริงๆ ก็จะยิ่งน้อยลงไปมากๆ สำหรับประเทศไทยอัตราการเสียชีวิตลดลงจาก 1% ในตอนแรก เหลือขณะนี้น้อยกว่า 0.1% และยิ่งในคนปกติด้วยแล้วไม่น่าจะแตกต่างกับไข้หวัดใหญ่

2. การติดเชื้อในมนุษย์ มีเป็นจำนวนมากคาดว่าน่าจะเกินกว่า 70% ขึ้นไปของประชากร เช่นเดียวกับในประเทศไทยเราทำการศึกษาของเรา ก็พบว่ามีการติดเชื้อไปแล้วมากกว่า 70% ของประชากร หรือประมาณมากกว่า 50 ล้านคน และประชากรส่วนใหญ่ได้รับวัคซีนอย่างน้อย 2 เข็ม ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 ทำให้เกิดภูมิต้านทานแบบลูกผสม ซึ่งสามารถป้องกันการติดเชื้อได้ดียิ่งขึ้น กว่าวัคซีนอย่างเดียวหรือติดเชื้ออย่างเดียว และพิสูจน์แล้วว่าลดความรุนแรงของโรคลงได้ไม่ว่าเชื้อนั้นจะกลายพันธุ์มาถึง XBB.1.5

3. ลำพังวัคซีนอย่างเดียวไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ ในขณะเดียวกันวัคซีนกระตุ้นให้เกิดภูมิต้านทานที่สูงมากกว่าการติดเชื้อ เช่น mRNA วัคซีน ยิ่งมีผลไปกดดันไวรัสให้หลีกหนีภูมิต้านทานที่เกิดขึ้นเพื่อความอยู่รอดของตัวไวรัส จึงทำให้เกิดการกลายพันธุ์มาโดยตลอด โดยหลักการตามวิวัฒนาการแล้ว เมื่อมีอะไรไปกดดัน ไวรัสก็พยายามหลีกเลี่ยง ดังนั้นภูมิต้านทานที่เกิดจากวัคซีนที่สูงมากจึงไม่สามารถที่จะป้องกันการติดเชื้อได้เลย แต่ระบบภูมิต้านทานในบางระบบช่วยในการลดความรุนแรงของโรค

โดยสรุปในบ้านเรามีการติดเชื้อไปแล้วมากกว่า 70% และมีการฉีดวัคซีนไปแล้ว 2 เข็ม มากกว่า 80% ประชากรส่วนใหญ่จึงมีภูมิต้านทานแบบลูกผสม ที่สามารถลดความรุนแรงของโรคได้เป็นอย่างดี ถึงแม้ว่าเชื้อกลายพันธุ์ตัวใหม่ XBB.1.5 ที่กำลังจะเข้ามา (ขณะนี้ เป็นสายพันธุ์หลักในอเมริกา)