วัคซีนเข็ม 5 จำเป็นต้องฉีดไหม เชื่อว่านี่คงเป็นคำถามคาใจของทุกคนอยู่ โดยเฉพาะคนที่ได้วัคซีนมา 4 เข็ม จนเรียกได้ว่าวัคซีนเต็มแขนกันจริง ๆ แล้ววัคซีนแน่นขนาดนี้เพียงพอจะรับมือกับโควิด 19 ที่ขยันกลายพันธุ์หรือเปล่า สรุปเราควรฉีดวัคซีนเข็ม 5 หรือเข็มต่อๆ ไปไหม มาทำความเข้าใจกันเลย

สำหรับประเด็นนี้ กรมควบคุมโรคแนะนำว่า เราควรได้รับวัคซีนโควิดอย่างน้อยเข็มที่ 3 เป็นพื้นฐาน เพราะเมื่อเวลาผ่านไป ภูมิคุ้มกันที่ได้จากวัคซีนจะค่อย ๆ ลดลงตามธรรมชาติ ดังนั้นจึงควรฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นหลังได้รับวัคซีนเข็มสุดท้ายมาแล้ว 4 เดือน

และสำหรับวัคซีนเข็มที่ 5 ปัจจุบันยังไม่มีคำแนะนำอย่างเป็นทางการว่าจำเป็นต้องได้รับไหม เพราะยังไม่มีข้อมูลทางการแพทย์ที่เพียงพอ แต่สำหรับบุคลากรทางการแพทย์ หรือคนที่ต้องเดินทางไปต่างประเทศที่กำหนดให้ฉีดวัคซีนรายชนิด ก็อาจจำเป็นต้องฉีดเข็มที่ 5 ส่วนประชาชนทั่วไปให้เป็นไปตามความสมัครใจ โดยเฉพาะบุคคลที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง คือ กลุ่ม 608 อาจพิจารณาการฉีดวัคซีนเข็มที่ 5 ก็ได้ หรือเป็นไปตามดุลยพินิจของแพทย์ ซึ่งคนกลุ่มนี้ประกอบด้วย

– ผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป
– หญิงตั้งครรภ์ อายุครรภ์ 12 สัปดาห์ขึ้นไป
– ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว 7 กลุ่มโรคเรื้อรัง คือ โรคทางเดินหายใจเรื้อรัง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคไตวายเรื้อรัง โรคหลอดเลือดสมอง โรคอ้วน โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน ที่หากติดเชื้อโควิดแล้วจะเสี่ยงมีอาการป่วยรุนแรง

ส่วนทางด้าน นายแพทย์มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์เฉพาะทางด้านโรคระบบการหายใจ ผู้ป่วยหนักและโรคผู้สูงอายุ โรงพยาบาลวิชัยยุทธ ก็แนะนำให้ระมัดระวังป้องกันตัวเองให้ดี และพิจารณาว่าควรได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้นหรือยัง เพราะหากร่างกายยังมีภูมิคุ้มกันสูงอยู่ จะรอวัคซีนโควิด 19 รุ่นใหม่ที่คาดว่าจะมาปลายปีนี้หรือราวๆ ต้นปี 2566 ก็ได้ เนื่องจากเป็นวัคซีนที่มีประสิทธิภาพดีกว่าเดิม

อย่างไรก็ตาม ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้เชี่ยวชาญไวรัสวิทยา ไบโอเทค สวทช. ให้ข้อมูลว่า การฉีดวัคซีนเข็ม 4-5 ควรดูที่ความเสี่ยงของแต่ละคน ถ้าเป็นกลุ่มเสี่ยง 608 ก็จำเป็น แต่สำหรับคนปกติที่ไม่มีความเสี่ยง ก็ไม่มีความจำเป็นจะต้องฉีดกระตุ้น เพราะการฉีดวัคซีนมากเกินไป อาจทำให้ร่างกายจดจำวัคซีนตัวเก่า จนไม่ตอบสนองต่อวัคซีนโควิดตัวใหม่ที่กำลังจะผลิตออกมาในเร็ว ๆ นี้ กล่าวคือฉีดวัคซีนโควิดตัวใหม่ไปแล้วภูมิก็ไม่ขึ้น หรือขึ้นช้ามาก เป็นต้น และอาจจะเป็นปัญหาระยะยาวของการใช้วัคซีนสูตรใหม่ในอนาคต

วัคซีนเข็ม 5 ต้องฉีดห่างจากเข็ม 4 กี่เดือน
จากคำแนะนำของกระทรวงสาธารณสุขในกรณีที่ต้องการวัคซีนเข็ม 5 เป็นเข็มกระตุ้น ควรทิ้งช่วงให้ห่างจากวัคซีนเข็ม 4 ไปแล้ว 4 เดือนเป็นอย่างน้อย

สรุปแล้วเราต้องฉีดวัคซีนกี่เข็ม
ศ.พญ.กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยคลินิก คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล กล่าวว่า ตราบใดที่ไวรัสยังไม่สงบนิ่ง และเรายังไม่มีวัคซีนที่ผลิตมาเพื่อป้องกันไวรัสกลายพันธุ์ ก็อาจต้องฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้นโดยเว้นจากเข็มสุดท้าย 4 เดือนไปเรื่อย ๆ และอาจต้องเลิกนับแล้วว่าฉีดวัคซีนโควิดเข็มที่เท่าไร

สอดคล้องกับความเห็นของ ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะด้านไวรัสวิทยา คลินิกภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่โพสต์ผ่านเฟซบุ๊กว่า ลักษณะของโควิด 19 มีแนวโน้มจะคล้ายไข้หวัดใหญ่ ที่มีการกลายพันธุ์หลบหลีกภูมิคุ้มกันได้เรื่อย ๆ ทำให้เราต้องฉีดวัคซีนกระตุ้นภูมิกันทุกปี

ทั้งนี้ การฉีดวัคซีนโควิดเป็นตัวช่วยลดความรุนแรงของโรคได้จริง แต่ไม่ว่าเราจะได้รับวัคซีนเข็มกระตุ้นมากี่เข็มก็ตาม ก็ยังมีโอกาสติดเชื้อได้ซ้ำแล้วซ้ำอีก ดังนั้น เราก็ยังต้องป้องกันตัวเองในขั้นพื้นฐาน เช่น สวมหน้ากากอนามัยเมื่ออยู่ในที่แออัด หรือในสถานที่ปิด หมั่นล้างมือบ่อย ๆ เพราะสุขอนามัยที่ดีเป็นปราการด่านแรกที่ช่วยป้องกันการติดเชื้อได้