แนะ “หย่างเซิง” ศาสตร์ดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ปรับสมดุลร่างกาย-จิตใจ ช่วยให้อายุยืน
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เผย หย่างเซิง ศาสตร์การดูแลสุขภาพแบบองค์รวมของการแพทย์แผนจีน มุ่งเน้นการปรับสมดุลร่างกายและจิตใจ
เมื่อวันที่ 10 ก.พ. 68 นพ.กุลธนิต วนรัตน์ ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์ทางเลือก กล่าวว่า “หย่างเซิง” ในความหมายของศาสตร์การแพทย์แผนจีนหมายถึงการดูแลสุขภาพแบบองค์รวมและการปรับสมดุลวิถี ซึ่งสอดคล้องกับวิถีธรรมชาติ โดยไม่ได้มุ่งเน้นในการรักษาโรคเพียงอย่างเดียว แต่เป็นการเน้นการป้องกันโรค และส่งเสริมสุขภาพด้วย ซึ่งตอบโจทย์สังคมไทยที่กำลังก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ และสถานการณ์โรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่เพิ่มขึ้น
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก จึงได้นำแนวคิดหย่างเซิงมาเป็นแนวทางในการส่งเสริมสุขภาพประชาชน ผ่านการให้ความรู้และการพัฒนาบริการสุขภาพ มาประยุกต์ใช้ในระบบบริการสาธารณสุข
โดยเน้นการดูแลสุขภาพแบบองค์รวม ประกอบด้วยหลักการสำคัญ 4 ด้าน ได้แก่
การรับประทานอาหารที่เหมาะสม เช่น รับประทานอาหารให้หลากหลายครบถ้วนตามหลักโภชนาการ : ข้าว ผัก ผลไม้ และเนื้อสัตว์ ครบ 5 สี : เขียว แดง เหลือง ขาว และดำ ครบ 5 รส : เปรี้ยว ขม หวาน เผ็ด และเค็ม ครบฤทธิ์ : ร้อนและเย็น รับประทานอาหารให้ถูกหลักอนามัย รับประทานอาหารให้ตรงเวลา ปริมาณพอเหมาะไม่มากไม่น้อยจนเกินไป รับประทานอาหารให้เหมาะสมกับบุคคล
การออกกำลังกายแบบผ่อนคลาย เช่น ชี่กง ซึ่งเน้นการเคลื่อนไหวช้าๆ ประสานลมหายใจ ช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดของกล้ามเนื้อและจิตใจ การพักผ่อนที่เพียงพอ ระยะเวลาการนอนที่เหมาะสม คือ 7-9 ชั่วโมง ไม่ควรนอนน้อยกว่า 6 ชั่วโมง
การผ่อนคลายจิตใจ ฝึกสมาธิ นั่งสงบนิ่ง หรือทำกิจกรรมที่ผ่อนคลาย เช่น ดื่มชา ฟังดนตรี เพื่อปรับสมดุลจิตใจ
การจัดการความเครียด การปรับสมดุลอารมณ์ เน้นการรักษาจิตใจให้สงบ ไม่ยึดติด ยอมรับการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติ การฝึกสมาธิและการหายใจอย่างมีสติ
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ได้จัดทำคู่มือหย่างเซิงกับการดูแลสุขภาพตามศาสตร์การแพทย์แผนจีน 6 กลุ่มโรค ได้แก่ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดสมอง โรคสะเก็ดเงิน โรคนอนไม่หลับ และ ภาวะมีบุตรยาก คู่มือความรู้เบื้องต้นในการดูแลสุขภาพด้วยศาสตร์การแพทย์แผนจีน และคู่มือบริหารชี่กงสำหรับผู้สูงอายุ พร้อมทั้งพัฒนาบุคลากรให้มีความรู้ความเชี่ยวชาญ เพื่อให้บริการในศูนย์การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข รวมถึงสถานพยาบาลในสังกัดทั่วประเทศ
นอกจากนี้ ยังได้จัดทำสื่อความรู้ผ่านช่องทางออนไลน์ เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงและนำไปปฏิบัติได้ด้วยตนเอง สามารถสืบค้นข้อมูลได้ทางเว็บไซต์สถาบันการแพทย์ทางเลือก https://thaicam.dtam.moph.go.th/