สธ.แจงสาเหตุปี 2568 ไม่มีโควตาให้แพทย์จับสลากใช้ทุนในพื้นที่ภาคใต้ เขตสุขภาพที่ 12 เนื่องจากมีการจัดสรรกลุ่มแพทย์จบใหม่ในโครงการผลิตแพทย์เพิ่มเพื่อชาวชนบท (CPIRD) ลงพื้นที่ครบโควตาแล้ว ซึ่งแพทย์กลุ่มนี้มีการลาออกต่ำ คงอยู่ในระบบสูงถึง 94-95% ทำให้มีสัดส่วนอยู่ในพื้นที่มาก ส่วนภาคอีสานแพทย์ CPIRD น้อย จึงมีโควตาให้จับสลากสูง ย้ำดูแลแพทย์ทุกกลุ่มเพื่อให้คงอยู่ในระบบ

เมื่อวันที่ 16 พ.ค. 68 นพ.ภูวเดช สุระโคตร รองปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวถึงกรณีกระแสข่าวเรื่องแพทย์จบใหม่ที่เป็นชาวใต้ไร้สิทธิ์กลับบ้าน เนื่องจากไม่มีโควตาให้จับสลากใช้ทุน รวมถึงมีการกระจายแพทย์ไปภาคตะวันออกเฉียงเหนือมากกว่าพื้นที่อื่นๆ ว่า แพทย์จบใหม่หลักๆ มีอยู่ 2 ส่วน คือ 1.แพทย์ที่ผลิตจากกลุ่มสถาบันแพทยศาสตร์แห่งประเทศไทย (กสพท) ซึ่งจะจัดสรรกระจายไปปฏิบัติงานชดใช้ทุนทั่วประเทศ และ 2.แพทย์จากโครงการผลิตแพทย์เพิ่มเพื่อชาวชนบท (CPIRD) ซึ่งรับเด็กในพื้นที่มาเรียน เมื่อจบแล้วจะกลับไปปฏิบัติงานชดใช้ทุนตามภูมิลำเนาเดิม

โดยหลักเกณฑ์ในการจัดสรรพื้นที่ปฏิบัติงานชดใช้ทุนสำหรับแพทย์ผู้ทำสัญญาชดใช้ทุนของสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข จะพิจารณาจากจำนวนแพทย์ต่องาน โดยให้มีอัตราขั้นต่ำตามขนาดของโรงพยาบาล และจะจัดสรรแพทย์ CPIRD ลงพื้นที่ก่อน จากนั้นจึงเป็นกลุ่ม กสพท ซึ่งที่ผ่านมาพบว่าแพทย์ CPIRD มีอัตราการลาออกน้อย และอยู่ในระบบได้นาน

นพ.ภูวเดช กล่าวต่อว่า กระทรวงสาธารณสุขจึงให้ความสำคัญกับการผลิตแพทย์ CPIRD โดยพัฒนาให้มีศูนย์แพทยศาสตรศึกษาชั้นคลินิกในทุกจังหวัด ซึ่งพื้นที่ภาคใต้มีศูนย์แพทย์มาก ทำให้มีการผลิตแพทย์กลุ่ม CPIRD จำนวนมาก โดยจากข้อมูลของสำนักส่งเสริมสนับสนุนการผลิตพัฒนาแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ (สพพ.) พบว่า แพทย์ CPIRD เฉพาะภาคใต้มี 70-80% และอัตราการคงอยู่ในพื้นที่สูงถึง 94-95%

ทำให้มีโควตาสำหรับกลุ่มแพทย์ กสพท น้อยตามไปด้วย โดยในปี 2568 พื้นที่เขตสุขภาพที่ 12 มีกลุ่มแพทย์ CPIRD ครบตามโควตาแล้ว จึงไม่มีโควตาในกลุ่มจับสลากของ กสพท ส่วนพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ทั้งเขตสุขภาพที่ 7, 8 และ 10 มีสัดส่วนของแพทย์ CPIRD น้อย อัตราการจัดสรรแพทย์ใช้ทุนจึงเป็นกลุ่มจับสลากสูง ดังนั้น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือจึงยังต้องมีการผลิตแพทย์ CPIRD เพิ่ม เพื่อจะช่วยลดอัตราการลาออกของแพทย์ในพื้นที่

“กระทรวงสาธารณสุข จัดสรรแพทย์ชดใช้ทุนโดยคำนึงถึงประโยชน์ของประชาชนในพื้นที่ให้ได้รับบริการอย่างทั่วถึง จึงเน้นจัดสรรกลุ่มแพทย์ CPIRD ก่อน เพื่อให้แต่ละพื้นที่มีการกระจายแพทย์อย่างเหมาะสมในระยะยาว แต่ไม่ว่าจะเป็นแพทย์ชดใช้ทุนกลุ่มใด กระทรวงจะให้การดูแลอย่างเต็มที่ ทั้งเรื่องภาระงานและค่าตอบแทน เพื่อคงรักษาแพทย์ไว้ในระบบ รวมถึงเมื่อแพทย์มีการโยกย้ายเพื่อกลับภูมิลำเนาหรือได้รับทุนไปศึกษาต่อ ก็จะมีการบริหารจัดการเพื่อคงอัตราแพทย์ไม่ให้ประชาชนได้รับผลกระทบในการเข้ารับบริการ” นพ.ภูวเดชกล่าว