มีหลายคนที่นั่งเรียนหรือทำงานอยู่กับที่เกิน 6 ชั่วโมงแทบทุกวัน ดีไม่ดีต้องนั่งทำงานตลอดทั้งสัปดาห์ รู้หรือไม่ว่าการนั่งนานๆ ทำให้ร่างกายรับภาระอย่างมาก ส่งผลกระทบต่อร่างกายทั้งในระยะสั้น และระยะยาว ซึ่งอันตรายมากจนนำไปสู่สาเหตุของการเสียชีวิตได้เลยทีเดียว วันนี้เรามาพูดถึงผลเสียจากการนั่งนานๆ ให้ฟัง หากรู้แล้วรีบปรับพฤติกรรมด่วน อย่างน้อยๆ ให้ร่างกายได้ขยับตัวหรือลุกเดินช่วงที่ต้องทำงานบ้างก็ยังดี

– ขาและสะโพกอ่อนแรง
การนั่งทั้งวันทำให้คุณไม่ค่อยได้ขยับเขยื้อนขาและสะโพกมากนัก ซึ่งอาจทำให้กล้ามเนื้อส่วนขาและสะโพกลีบเล็กลง และอ่อนแรงลงได้ และหากกล้ามเนื้อสะโพกและขาไม่แข็งแรงมากพอ การทรงตัวก็ทำได้ไม่ดีมากพอ และอาจนำไปสู่การเกิดอุบัติเหตุหรือบาดเจ็บในอนาคตได้

– น้ำหนักขึ้น
เชื่อหรือไม่ว่าการขยับร่างกายบ่อยๆ ทำให้กล้ามเนื้อปล่อยโมเลกุลเอนไซม์ที่เรียกว่า ลิโพโปรตีนลิเพส ออกมา ซึ่งจะช่วยจัดการกับไขมันและน้ำตาลในร่างกายจากอาหารที่เรากินได้ หากเรานั่งทั้งวัน กล้ามเนื้อก็จะปล่อยเอนไซม์ตัวนี้ออกมาน้อยกว่าปกติ ซึ่งทำให้เกิดการเผาผลาญไขมันและน้ำตาลในร่างกายน้อยลง เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะเมแทบอลิกซินโดรมได้ แม้ว่าคุณออกกำลังกายในภายหลังก็ตาม เพราะฉะนั้นควรให้ความสำคัญกับการขยับเขยื้อนร่างกาย ลุกออกมาจากเก้าอี้ระหว่างวันด้วย

– ปวดสะโพกและหลัง
หลังจากที่กล้ามเนื้อสะโพกและขาอ่อนแรงลง สะโพกและหลังก็จะเกิดความเจ็บปวดจากการนั่งนานๆ ได้ด้วย กล้ามเนื้อในส่วนที่ใช้งอสะโพกจะสั้นลง รวมถึงท่านั่งที่ไม่ถูกสรีรศาสตร์ก็ทำร้ายหลังของคุณด้วยเช่นกัน ท่านั่งที่ไม่เหมาะสมจะทำให้กระดูกสันหลังถูกบีบอัดและส่งผลให้กระดูกสันหลังเสื่อม และอาจเรื้อรังได้

– เสี่ยงวิตกกังวลและซึมเศร้า
ไม่น่าเชื่อก็ต้องเชื่อว่าการนั่งทั้งวันส่งผลต่อสภาพจิตใจด้วย อาจเป็นเพราะการขาดการออกกำลังกายที่เหมาะสม รวมถึงการได้ขยับเขยื้อนร่างกายระหว่างวัน

– เสี่ยงมะเร็ง
จากการศึกษาพบว่าการนั่งนานๆ เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งปอด มดลูก และลำไส้ใหญ่

– เสี่ยงโรคหัวใจ
การนั่งนานๆ ส่งผลต่อสุขภาพของหัวใจ ที่เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด จากการศึกษาพบว่าคนที่ใช้เวลามากกว่า 23 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ในการนั่งดูทีวี ราว 64% มีความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากโรคหัวใจและหลอดเลือดมากกว่าคนที่ใช้เวลานั่งดูทีวีเพียง 11 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ผู้เชี่ยวชาญยังระบุเพิ่มเติมว่า คนที่นั่งนานกว่ามีความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดสมองมากกว่าคนทั่วไปถึง 147%

– เสี่ยงโรคเบาหวาน
คนที่นั่งนานๆ ราว 112% มีความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานมากกว่าคนปกติ จากการศึกษาพบว่าการนั่งนานทำให้เสี่ยงต่อภาวะดื้ออินซูลิน ซึ่งอาจนำไปสู่โรคเบาหวานได้

– เสี่ยงเส้นเลือดขอด
การนั่งนานๆ อาจเสี่ยงอาการคั่งของเลือดได้ ซึ่งอาจนำไปสู่การเกิดเส้นเลือดขอด แม้ว่าในระยะแรกๆ อาจยังมองไม่เห็น หรือไม่เกิดอาการใดๆ แต่ในบางรายอาจนำไปสู่ภาวะที่อันตรายขึ้นอย่างการเกิดลิ่มเลือดอุดตันได้

– เสี่ยงภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำส่วนลึก
ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำส่วนลึก เป็นภาวะการเกิดลิ่มเลือดอุดตันประเภทหนึ่งที่พบได้บ่อยที่ขา เกิดจากการที่บางส่วนของลิ่มเลือดแตกตัวออกมา อาจเข้าไปตัดการไหลเวียนของเลือดในส่วนต่างๆ ของร่างกาย เช่น ปอด ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดโรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด (pulmonary embolism หรือ PE) ซึ่งเป็นภาวะอันตรายที่เกิดขึ้นอย่างปัจจุบันทันด่วน และเสี่ยงต่อการเสียชีวิตในทันทีได้ด้วยเช่นกัน (การนั่งโดยสารระหว่างการเดินทางนานๆ ก็เสี่ยงต่อภาวะนี้ด้วยเช่นกัน)

– กล้ามเนื้อคอและไหล่แข็ง
เมื่อขา สะโพก และหลังส่วนล่างปวดแล้ว ส่งผลให้บ่าและคอปวดตามไปด้วยได้เช่นกัน โดยเฉพาะท่านั่งจากการจ้องมองจอคอมพิวเตอร์ จะยิ่งเกิดอาการปวดคอและไหล่ได้บ่อย